Bil / heup / lies / bovenbeen / hamstrings

De spieren laag in de rug gelegen, in de bil en heup regio en in het verloop van de hamstrings zijn vaak onderwerp van klachten. De meeste pijnklachten presenteren zich op de overgang van lage rug-bekken, aan de buitenzijde van de heup, soms doorstralend naar de buitenzijde van het bovenbeen tot aan de knie en soms zelfs tot op het niveau van de enkel.

De bilspieren (m. gluteus maximus, m. gluteus medius en m. gluteus minimus) en de peesplaat (tractus ilio-tibialis) die aan de buitenzijde van het bovenbeen gelegen zijn, kunnen bij deze pijnklachten een belangrijke rol spelen aangezien deze deels aanhechten aan de buitenzijde van de heup, het zgn trochanter massief (harde knobbel). In dit gebied bevindt zich tevens een slijmbeurs (bursa trochanterica) die ook ontstoken en of geprikkeld kan zijn en pijn kan veroorzaken, maar vaak ligt de oorzaak van de pijn ter plaatse primair bij de spieraanhechtingen vanuit de bilspieren of bij eerder genoemde peesplaat ter plaatse.

 

Het zitbeen (os ischii) kan ook vaak een pijnpunt zijn, waar zich ter plaatse  een slijmbeurs (bursa os ischii) bevindt, die geprikkeld kan raken. Aan het zitbeen hecht tevens een belangrijke spier aan, dem.biceps femoris deel uitmakend van de hamstrings (m.biceps femoris, m semitendinosis en m.semimembranosis) die tevens geprikkeld kan zijn en daardoor uitstralende pijn kan veroorzaken naar de achterzijde van het bovenbeen. De hamstrings verzorgen het buigen van de knie.

Dieper in de bilregio is de m.piriformis gelegen. Deze bilspier is plat en peervormig en speelt vaak een belangrijke rol bij pijnklachten diep in de bilregio het zgn piriformis syndroom. Tegen de m.piriformis aan gelegen of er doorheen lopend bevindt zich een belangrijke zenuw, de nervus ischiadicus  die aan de achterzijde van het been verloopt en uiteindelijk vertakt richting voeten. Prikkeling van de zenuw waarbij m.piriformis vaak een primaire rol speelt, kan uitstralende pijn met prikkeling veroorzaken aan de achterzijde van het bovenbeen tot in de knieholte. Door bijvoorbeeld een val op de bil of een ongeluk, of door overbelasting zoals bij langdurig zitten of hardlopen, of door een standsafwijking, kan spasme, verkorting of verhoogde spanning met pijn van de m.piriformis optreden, die direct of indirect druk uitoefent op genoemde zenuw met als gevolg lokale pijn diep in de bil met uitstralingsverschijnselen naar het been.

 

Pijnklachten in de liesregio, aan de voorzijde bovenbeen en binnenzijde bovenbeen zijn veel voorkomende klachten en kunnen vele oorzaken hebben. Spieren kunnen hierbij een belangrijke rol spelen bijvoorbeeld door sportblessures en of door overbelasting. Bekende syndromen zijn het zgn Iliopsoas syndroom waarbij ofwel de slijmbeurs ofwel de pees van de iliopsoas spier is aangedaan. De klachten uiten zich in pijn in de liesregio, aan de voorzijde van de heup en uitstraling aan de voorzijde van het bovenbeen. Soms is er sprake van een snapping hip (pijnlijk knapje voelbaar). Bij specifieke liespijn speelt het adductoren syndroom vaak een hoofdrol. De adductoren bevinden zich aan de binnenzijde van het bovenbeen en hechten aan aan de onderrand van het bekken. De adductor spieren verzorgen de binnenwaartse beweging van het bovenbeen.  De adductoren bestaan uit de volgende spieren, de m.adductor longus, brevis en magnus, de m.pectineus en m.gracilis en m.obturatorius externus. In geval van pijn betreft het meestal de pees aanhechtingen of afwijkingen in de spierbuik zelf.

Pijnklachten in het bovenbeen kunnen veroorzaakt worden door afwijkingen in de  m.quadriceps. Deze spiergroep bestaat uit 4 spieren, de m.vastus lateralis, de m.vastus medialis ,de m.vastus intermedius en de m. rectus femoris. Deze spiergroep zorgt voor het strekken van de knie. Peesontstekingen van de quadriceps kunnen pijn veroorzaken in de liesregio of boven de knieschijf. Verder kunnen overbelastingsveranderingen in de diverse spiergroepen voorkomen, die bij gericht lichamelijk onderzoek en aanvullend echo onderzoek vaak goed te herkennen zijn en eventueel te behandelen met gerichte corticosteroied injecties, met name bij hardnekkige klachten.

Pijnklachten in de liesregio kunnen ook veroorzaakt worden door heupafwijkingen zoals arthrose, liesbreuken, rugproblemen als oorzaak van liespijn (syndroom van Maigne), zenuw gerelateerde afwijkingen of bloedvat afwijkingen.

In alle gevallen is een goede anamnese, een gericht lichamelijk onderzoek en aanvullend echo onderzoek van de weke delen vaak cruciaal om tot een zekere diagnose te kunnen komen. In geval er sprake is van slijmbeursontsteking, overbelastingsveranderingen in de spier of ontsteking in het aanhechtingsgebied van de spier (tendinitis) kan een gerichte injectie met medicijn (corticosteroied ) onder echogeleide in ons centrum vaak op korte termijn afname van pijn en herstel geven. Hierbij is de duur van de klachten mede bepalend voor het te behalen resultaat en kunnen herhaalde infiltraties noodzakelijk zijn.